Ο ΑΛΥΣΣΟΔΕΜΕΝΟς ΕΛΕΦΑΝΤΑΣ

     Πριν από μερικά χρόνια είχα διαβάσει μιά ιστορία από το βιβλίο του George Bucay " Να σου πως μιά ιστορία ". Πρόκειται για την ιστορία ενός θεόρατου ελέφαντα σ' ένα τσίρκο, που στεκόταν συνεχώς δεμένος με μια χοντρή αλυσίδα , σε ένα μικροσκοπικό παλούκι. Ένα τέτοιο ζώο, που μπορούσε να ξεριζώσει δέντρα με τη δύναμή του γιατί δεν το σκάει; Τι το κρατάει και δε φεύγει; Η απάντηση είναι απλή. Δεν φεύγει, γιατί όταν ήταν μικρό ελεφαντάκι , το έδεναν σε ένα παρόμοιο παλούκι . Τότε είχε σπρώξει, τραβήξει , ιδρώσει πασχίζοντας να φύγει, αλλά δεν το είχε καταφέρει. Το παλούκι ήταν πολύ πιό δυνατό από αυτό. Έτσι αποδέχθηκε πως ήταν αδύνατο να απελευθερωθεί και υποτάχθηκε στη μοίρα του.
     Αυτή η ιστορία μου ήρθε στο νου, αυτές τις μέρες , παρατηρώντας τους ανθρώπους γύρω μου. Έχουν παραιτηθεί. Είναι βέβαιοι πως δεν μπορούν ν' αλλάξουν τα πράγματα με τις μικρές τους δυνάμεις  και το χειρότερο, έχουν πειστεί πώς αυτοί έχουν την ευθύνη για την οικονομική, κοινωνική και πολιτιστική εξαθλίωση που βιώνουν! Έχουν πάθει το ίδιο με τον ελέφαντα. Στη μνήμη τους έχει για πάντα χαραχτεί το μήνυμα: " Δεν μπορώ, άρα δεν θα προσπαθήσω" .Φωνάζω, πως το μόνο που κάνουν, είναι να απαλλάσσουν τον εαυτό τους, από το να δοκιμάσουν κάτι καινούριο. Δεν μπορεί να μην υπάρχει άλλος δρόμος. Η ίδια η πραγματικότητα είναι διφορούμενη. Οι φυσικοί ανακάλυψαν, ότι το φώς, μπορεί να είναι είτε σωματίδιο, είτε κύμα, ανάλογα με τον παρατηρητή.Άλλωστε, το μόνο βέβαιο στη ζωή, είναι η αβεβαιότητά της! Ο Heisenberg το είπε αυτό. Κι αυτός φυσικός!
     Δέχομαι από παντού ομαδικά πυρά άρνησης και παγιωμένων πεποιθήσεων.Επιμένουν , πως δεν μπορεί να γίνει αλλιώς, γιατί αν γίνει, δεν θα λειτουργήσει.Άνθρωποι ελέφαντες!  Προσπαθώ, άλλοτε ήρεμα, κι άλλοτε ομολογώ , χάνοντας την ψυχραιμία μου, να επιχειρηματολογήσω εν μέσω διαφωνιών, πως αν κάτι δεν λειτουργεί, δεν διδάχτηκες τίποτα από την αποτυχία του, επιμένεις στα ίδια, δεν πρέπει να δοκιμάσεις κάτι καινούριο; Πως γίνεται να είναι τόσο αδιανόητα απόλυτοι με το παλιό, τόσο στενόμυαλα προσκολημένοι σε λάθος αντιλήψεις;
     Όμως , έχω πιά κουραστεί.Αποφάσισα να μην σπαταλώ άλλη ενέργεια, να επιλέγω προσεκτικά που θα δίνω τις  μάχες. Είναι μάταιο να αλλάξεις παγιωμένες πεποιθήσεις και διαστρεβλωμένες αντιλήψεις! Καταλαβαίνω πως κάπου χάθηκα στο δρόμο, μπαίνοντας σε παιχνίδια δύναμης και ανταγωνισμού, πήρα προσωπικά , την αποδοχή ή την απόρριψη από αυτούς των δικών μου πιστεύω, αρνήθηκα να τα κακοποιήσουν και να τα γελοιοποιήσουν. Ήρθε όμως η ώρα της ηρεμίας. Θα αφήσω τα πράγματα απλώς να συμβαίνουν. Δεν είναι ανάγκη κάποιος να είναι νικητής!  Εν ολίγοις,  " την κάνω με ελαφρά πηδηματάκια " , γιατί ξέρω, πως η ζωή είναι απρόβλεπτη, μεταβαλλόμενη και μοιραία αβέβαιη. Κι αφού δεν καταφέραμε να μοιραστούμε τη δύναμή μας όντας μαζί με τους άλλους, μπορούμε τουλάχιστον να σεβαστούμε ο ένας τον άλλον ,από μακριά.
       Εγώ βέβαια θα εξακολουθήσω να αισθάνομαι δυνατή , αυτόνομη και ανεξάρτητη. Θα αμφισβητώ την εξουσία, θα πηγαίνω κόντρα στο ρεύμα, δεν θα ανήκω στα " καλά και υπάκουα παιδιά" και δεν θα διςτάζω να συγκρουστώ ,όταν πιστεύω ότι έχω δίκιο.
       Ελπίζω, δεν φοβάμαι  και θέλω να είμαι ελεύθερη!!!
























   

Η ΤΑΞΗ ΠΟΥ ΕΓΙΝΕ ΔΩΜΑΤΙΟ

        Σήμερα είναι η τελευταία μέρα που βρίσκομαι σε τάξη με μαθητές, τελευταία μέρα για πάντα."Στην άλλη ζωή θα ξαναεπιτηρήσω σε εξετάσεις", μου είπε μία συνάδερφος στο διάδρομο, λίγο πριν μπούμε. Μια αγαπημένη φίλη που αποχωρεί κι εκείνη. Καθώς μοιράζω τις κόλλες, δυό τρία πειραχτήρια μου λένε:"Πώς νοιώθετε κυρία που είναι η τελευταία σας μέρα;" "Φάτε τη γλώσσα σας, " τους απαντάω. Το χιούμορ σώζει στα δύσκολα."Στενοχωριέσαι;;; " μου κάνει νόημα κι ο Γιώργος από την απέναντι αίθουσα και με κοιτάζει μελαγχολικά. Αμαν βρε συνάδερφε, βαλτός είσαι κι εσύ; Αισθάνομαι φτερουγίσματα στο στομάχι, αλλά δεν του το λέω. Θα το καταλάβεις σε δυό, τρία χρόνια , που θα φύγεις κι εσύ, σκέπτομαι. Τον κοιτάζω με κακία, αφού τον Σεπτέμβρη ξέρει πώς θα είναι η ζωή του, ενώ εγώ, όχι."Σήκω φύγε από δω μέσα, απ' το κάτεργο, που όσα κι αν κάνεις, κανείς δεν είναι ευχαριστημένος. Που αναλώνεσαι και σε απαξιώνουν, γονείς και κοινωνία;" μου είπε τις προάλλες ένας άλλος παραπονεμένος, γιατί ήταν σε κακή μέρα. Κάποια άλλη στιγμή, θα μου λεγε άλλα. Δυστυχώς, το χει το επάγγελμα: το να γκρινιάζεις διαρκώς.
       Στέκομαι όρθια στην πόρτα της αίθουσας, το ένα μου μάτι κοιτάζει προς τα  μέσα, μη μου αντιγράψουν, το άλλο κοιτάζει πρός τα έξω , στο διάδρομο. Είναι οκτώμισυ  πρωί, ένας πανέμορφος ήλιος μπαίνει από το παράθυρο. Χαμογελά η μέρα και  υπόσχεται πολλά στα διαβολάκια που σε λίγο θα ξεχυθούν για να τη χαρούν, αφού θα έχουν απαλλαγεί από μας. Σ' όλες τις αίθουσες γύρω γύρω, επικρατεί σιωπή και τάξη. Κάπου κάπου ακούγεται κάποια μικρή αταξία, αλλά αμέσως μπαίνει σ΄εφαρμογή ο μηχανισμός καταστολής:" Μπροστά σου, γιατί θα σου πάρω την κόλλα" Κι επικρατεί πάλι σιωπή.
      Μονάχα εγώ παρακαλάω να μήν τελειώσει αυτή η τελευταία  μέρα, μονάχα εγώ απ' όλο το σχολείο!!  .Άραγε πόσοι πριν από μένα, έφευγαν κι ένοιωθαν παρόμοια συναισθήματα; Είναι σαν τον χορό του Ζαλόγγου.Ένας, ένας πέφτει κι έρχονται οι επόμενοι... Για να συνεχιστεί η σχολική ζωή με νέο αίμα.  Να διαδεχθεί η ζωντάνια και η όρεξη για δουλειά,  τη σωματική και ψυχική κούραση . Γιατί μετά από χρόνια και χρόνια προσφοράς, νοιώθεις ότι αδειάζεις κι οι αντοχές σου εξαντλούνται. Ίσως ν΄άντεχες περισσότερο ,αν το σύστημα σου μείωνε, αρκετά τις ώρες διδασκαλίας.... Αλλά στην εποχή του χρηματοπιστωτικού νεοφιλελευθερισμού ποιόν ενδιαφέρει η παιδεία;
      Αποχωρούν  βέβαια και οι τελειόφοιτοι μαθητές. Αλλά με πόσο διαφορετικά συνασθήματα,,,, Αυτοί είναι στην αρχή κι εγώ στο παραπέντε, που λέει και το τραγούδι. Πάνε γι άλλα καλύτερα κι είναι χαρούμενοι...Δεν θέλω να σας το χαλάσω παιδιά, μα έξω είναι χειρότερα. Εδώ είσαστε προφυλαγμένοι  και προστατευμένοι κι αν κάπου κάπου νοιώσατε αδικημένοι , "να δεις τι σου χω για μετά  " που λέει  κι ένα άλλο τραγουδάκι, από αυτά που σας κάνουν να χτυπιέστε στις συναυλίες.
       Είμαι απορροφημένη στις σκέψεις μου και ξεχνώ ότι πρέπει να είμαι κέρβερος, συγχωρήστε με  αγαπητοί μου συνάδερφοι, μα δεν μπορώ να είμαι σωστή σήμερα. Κι αν διαπιστώσετε πως κάποιοι έχουν "κλέψει", ε! δε βαριέσαι, ας μου το χρεώσετε......Η ώρα όμως περνά, κι είμαι καλύτερα. Κάτι η ζέστη, κάτι η βαρεμάρα από την απραξία, αρχίζω να πέφτω σε νιρβάνα και νύστα. Οι μυς χαλαρώνουν, η ένταση μαλακώνει, με κυριεύει μια γλυκειά ηρεμία. Συνέρχομαι ,τη στιγμή που το πρώτο παιδί μου παραδίδει την κόλλα του. Με χτυπάει κεραυνός. Δηλαδή σε λίγο θα φύγουν όλοι; Θα αδειάσει η τάξη; Θα πρέπει να φύγω κι εγώ; "Καλό καλοκαίρι κυρία" ."Επίσης παιδί μου."  " Καλή σύνταξη" μου λέει κι ο Αλέξανδρος, που είχαμε κόντρες γιατί ήταν άτακτος όλη τη χρονιά  Με κοιτάζει πονηρά. " Σε ευχαριστώ, καλή συνέχεια" του απαντάω και ξέρει ότι τα έχω ξεχάσει όλα.Χιλιάδες αστεράκια λάμπουν στα μάτια του , τον κοιτάζω με στοργή. Έτσι είναι οι δάσκαλοι: Θυμώνουν, φωνάζουν ,μα δεν είναι κακοί. Κουρασμένοι κι απογοητευμένοι είναι. Γυρεύουν μόνο λίγη αναγνώριση....
         Η τάξη σιγά σιγά αδειάζει. Τα παιδιά με χαιρετούν ένα ένα, καθώς μου δίνουν τα γραπτά τους. Είμαστε όλοι συγκινημένοι. "Να περνάτε να μας βλέπετε", μου λέει η Ελένη, μια λεπτούλα με πράσινα μάτια.. Πόσο γλυκά είναι μερικά κοριτσάκια. Κι εγώ που τις έλεγα γλωσσούδες.!!!! Άντε τελειώνετε όλοι, λέω μέσα μου. Τώρα θέλω να φύγει αυτή η μέρα. Να σχεδιάσω τη νέα μου ζωή. Έχω πράγματα να κάνω. Δίνω ευχή κι υπόσχεση στον εαυτό μου. Δεν θα τεμπελιάζω. Άλλωστε.... σκέπτομαι  για να παρηγορηθώ,  ΕΓΩ παραιτήθηκα, δε μ' έδιωξαν, κουράστηκα κι έφυγα νωρίτερα. Τ' ακούς εαυτέ; ή να το φωνάξω δυνατά ώστε να δεσμευτώ που θα τ' ακούσουν και οι άλλοι;;;;;
    Η τάξη τώρα πια έχει αδειάσει εντελώς. Είναι μια απλή αίθουσα, χωρίς παιδιά, χωρίς ψυχή. Πόσο εύκολα αποχαιρετάς ένα άδειο  δωμάτιο!!     Αντίο . ....

      

ΕΠΙΤΗΡΩ, ΠΑΡΑΤΗΡΩ ΚΑΙ ΓΡΑΦΩ

      Οι έφηβοι, λένε, είναι εύθικτοι, ατίθασοι, ονειροπόλοι, ορμητικοί, ανυπόμονοι, βιαστικοί, ενίοτε ανυπάκουοι, φυγόπονοι,θρασείς, επιθετικοί, εξυπνάκηδες, αφοριστικοί, δογματικοί, συγκρουσιακοί, αλλά και ευγενικοί,με ήθος, ευγνωμοσύνη, αθωότητα, πολυπραγμοσύνη, ταλέντα, αλληλεγγύη, συμπόνια.

      Οι έφηβοι είναι ανοικτοί σε νέες ιδέες, ξεχωρίζουν αυτόν που "γουστάρουν" γιατί έχει να τους δώσει πράγματα , αλλά γίνονται ανελέητα αδιάφοροι απέναντι στον μεγάλο που στέκεται δασκαλίστικα και δογματικά απέναντί τους και τους "ροκανίζει" το χρόνο.Καταλαβαίνουν ποιός νοιάζεται πραγματικά γι αυτούς, ποιός τους αντιμετωπίζει με στοργή κι ενδιαφέρον και του χαρίζουν απλόχερα την αγάπη τους. Στον άλλον, γονιό ή φίλο ή δάσκαλο, που φαινομενικά δείχνει ότι ενδιαφέρεται , αλλά στην πραγματικότητα είναι απορροφημένος από τη δική του ζωή, φέρονται με περιφρόνηση, του γυρίζουν επιδεικτικά την πλάτη, τον αγνοούν κυριολεκτικά. 

      Οι έφηβοι βιάζονται να τα δουν και να τα ζήσουν όλα. Έχουν γρήγορη σκέψη, σπαθάτες αντιδράσεις, ορμητική και  συχνά άδικη συμπεριφορά, τη μια στιγμή σ΄ ανεβάζουν ψηλά και την άλλη σε καταποντίζουν στα Τάρταρα. Τα θέλουν όλα και τα θέλουν γρήγορα. Τους κατηγορούν ότι δεν προσπαθούν αρκετά, ότι χρησιμοποιούν "πακέτα" έτοιμης γνώσης, σε σχολεία και φροντιστήρια, αλλά έχετε σκεφτεί πόσο καταπιεστικό είναι να είσαι διαρκώς τέλειος; Πόσο αγχωτικό να περνάς συνεχώς από αξιολόγηση , ενώ σου στερούν τον χρόνο να χαίρεσαι τη ζωή , να ερωτεύεσαι και να ονειρεύεσαι;

       Οι έφηβοι ανησυχούν. Για τα προβλήματα των γονιών τους, που είναι οικονομικά ή αρρώστιες. Για το μέλλον τους στην σπαρασσόμενη από οικονομικές κρίσεις κοινωνία, που τους αγνοεί και σχεδιάζει γι' αυτούς, χωρίς αυτούς. Για τις αδικίες του πολιτικού ,δικαστικού   και σωφρονιστικού  συστήματος. Για το status της καθωσπρέπει ζωής, που  δεν ρωτήθηκαν κι ελάχιστα μπορούν να επηρεάσουν. 

        Οι έφηβοι αντιδρούν με το δικό τους τρόπο. Ψάχνουν τις αξίες τους μέσα από τις μουσικές, τις  ταινίες , τα τατού και τα πήρσινγκ, τα κουρελιασμένα παντελόνια και τα σχισμένα τησερτ.Στις παρέες μιλάνε δυνατά , κοφτά και βρώμικα, για να μην είναι σαν κι "αυτούς", τους αξιοέβαστους "καθωσπρέπει" μεγάλους, τους κουστουμάτους γραβατωμένους , ψεύτικους, εαυτούληδες, βολεμένους , καναπεδάτους μικροαστούς.

        Δεν ήθελα, αλλά έχω προ πολλού απομακρυνθεί ηλικιακά από αυτούς!!! Δεν τους κολακεύω, μάλλον τους ζηλεύω και κυρίως τους θαυμάζω. Για το χρόνο που έχουν μπροστά τους ,τη σβελτάδα και την ευρρωστία τους. Για την καθαρότητα του νου, το ασυμβίβαστο , την ορμή τους, την ευκολία που κάνουν σχέσεις , φιλίες κι έρωτες. Για την ικανότητά τους  να μεταπηδούν από  τη μελαγχολία στη χαρά, απ΄ την εσωστρέφεια στην κοινωνικότητα, απ' τις απαιτήσεις της μελέτης στο παιχνίδι  και  στο χαβαλέ. Βέβαια δε τους αντέχω και πολύ ,γιατί είναι άλλος ο δικός μου κόσμος, ελπίζω όμως 

πως  αυτοί θα γίνουν καλύτεροι από μένα.  Οραματίζομαι τον κόσμο που ονειρεύονται και που εγώ, δεν μπόρεσα αρκετά να συντελέσω, στο να γίνει δικαιότερος! Και σε 8 ακριβώς μέρες θα τους αποχαιρετήσω . Γιατί δεν θα είμαι πια δασκάλα τους. 

Σε εννιά μέρες μένω ....εκτός

-Μη μιλάτε, γράψτε ότι ξέρετε...Καλή σας επιτυχία!
-Μα είναι θέματα αυτά; Ποιό αντι-sos  πεθαίνεις!
-Κάνει ζέστη...κυρία, ανοίξτε όλα τα παράθυρα!
-Ο χρόνος κυλάει..... Μη χαζεύετε. Συγκεντρωθείτε.
Η καθηγήτρια του μαθήματος "Πολιτική Παιδεία" ,μπαίνει στην αίθουσα για διευκρινήσεις, φουριόζα  και λαχανιασμένη, αφού ανέβηκε τρέχοντας τις σκάλες δύο ορόφων.
-Για το ηλεκτρονικό έγκλημα, θέλω το κομματάκι κάτω κάτω, στην αριστερή σελίδα του βιβλίου. Και κάνει σχέδια  με το χέρι της, σαν να απευθύνεται σε κωφάλαλους.Οι απορίες πέφτουν βροχή.
-Στην ερώτηση Β1 να τ' αναπτύξουμε, ή να τ' αναφέρουμε ονομαστικά;
-Στην ερώτηση Δ2 το βιβλίο έχει τρία παραδείγματα. Να τα γράψουμε όλα.;
Η καθηγήτρια εκνευρίζεται.
-Δεν έχει τρία, δύο έχει. Μην τα μπερδεύεις.
Η παπαγαλία σ' όλο της το μεγαλείο. Έτσι φτιάχνονται  πολίτες με κριτική ικανότητα! Που σύντομα θα ψηφίζουν!
- Για το δημοψήφισμα , θέλετε όλο το κομμάτι; Είναι μιά ολόκληρη σελίδα.
- Οχι , όχι βάζει τις φωνές η κυρία τους , ονομαστικά να τα γράψετε, δεν είναι ερώτηση ανάπτυξης αυτή.
Κάποιοι διαμαρτύρονται.
-Εγώ , έχω ξεκινήσει , τα γράφω όλα...φωνάζει ένα κορίτσι απ' το προτελευταίο θρανίο. Φοράει καυτό σορτς , ξεχειλωμένη μπλούζα, κι  έχει "κατά λάθος" απλώσει την κόλλα της, για να βλέπει ο πίσω.
Πηγαίνω πρός τα κεί, να σώσω οτιδήποτε, αν σώζεται. Ένας κοντούλης με σπυράκια, μου ζητάει άδεια να πάει στην τουαλέτα, αν κι έχουν περάσει μόλις δέκα λεπτά από την έναρξη της εξέτασης. Είναι βέβαιο, ότι εκεί θα ανοίξει το "σκονάκι" του.Φυσική ανάγκη, σου λέει και πώς να τον αμφισβητήσεις!
Ο χρόνος κυλάει  βασανιστικά  αργά  για μένα που επιτηρώ, γρήγορα γιά τους μαθητές και δεν τους φτάνει.Ισχύει βλέπεις η θεωρία της σχετικότητας. Τους το λέω.Δεν το σχολιάζουν , αυτό δεν είναι στο μάθημα, δεν τους ενδιαφέρει. Μόνο ένα μικροκαμωμένο κοριτσάκι μουρμουρίζει χωρίς να με κοιτάζει
-Δε μας λέτε καλύτερα, ο ΦΠΑ τι φόρος είναι;
- (Δεν πειράζει πουλάκι μου που δεν ξέρεις. ΄Θα τον μάθεις , έτσι κι αλλιώς, όταν χρειαστεί να τον πληρώσεις.) Χαμογελάω .
Ένα ψηλό όμορφο παλληκάρι σηκώνεται κι αφήνει το γραπτό του στο γραφείο μου. Φοράει αθλητικό καπέλο , κι ο κολλητός του από το βάθος, του φωνάζει, να του το επιστρέψει. Το καπέλο διασχίζει την αίθουσα διαγράφοντας ελλειπτική τροχιά. Όλοι σκάνε στα γέλια.
-Καλά γιατί το μίκρυνες, τόσο μικρό κεφάλι έχεις; Ο κολλητός, προσπαθεί να το επαναφέρει, για να εισπράξει την ατάκα:
-Ναι ρε, για να χωράει το μικρό μυαλό μου!
Αυτά θα μου λείψουν , σκέφτομαι. Η φρεσκάδα κι η ζωντάνια τους.
Κοιτώ το ρολόϊ μου.
-Αντε καλά μου παιδιά, τελειώστε σιγά, σιγά...
-Δεν είμαστε παιδιά, είμαστε λεβέντες. Παίρνω την απάντηση.
-Άντε λεβέντες μου.....

ΤΙΤΛΟΙ ΤΕΛΟΥΣ

       

Οι τελευταίες ώρες της τελευταίας μέρας μαθημάτων κυλούν αργά. Ή μου φαίνεται εμένα. Έξω διάφανη Μαγιάτικη λιακάδα, μέσα στην τάξη χαλασμός , καθώς τα εφηβάκια δεν κρατιούνται, ανυπόμονα πουλιά να πετάξουν μακριά , στη χαρά, την ανεμελιά , την ξενοιασιά , τη ζωή.Να απαλλαγούν επιτέλους από το "βασανιστήριο "σχολείο, το καθημερινό διάβασμα, το πρωϊνό ξύπνημα κι όλη την καταπίεση , να ζήσουν, να παίξουν , να ονειρευτούν, γιατί έρχεται καλοκαιράκι , επιτέλους! Τους κοιτάζω λυπημένα. Γιατί εγώ απολύομαι, μετά από 30 χρόνια θητεία, η δασκάλα τους που στέκει απέναντί τους και τους εκλιπαρεί να την ακούσουν φεύγει για πάντα , παραιτείται, 

συνταξιοδοτείται, πως το λένε. Τα παιδιά , ανίδεα για την τρικυμία που γίνεται μέσα μου , αφού δεν τους έχω ανακοινώσει ακόμα τα νέα, συνεχίζουν τη γνωστή φασαρία, αυτή που με έκανε πολλές φορές να θέλω να γίνω Ηρώδης με τα γνωστά επακόλουθα. Αφήστε με βρε διαολάκια να σας δείξω πόσο σπουδαία καθηγήτρια υπήρξα . Πόσο προσπάθησα να σας ανοίξω λίγο το μυαλό , να σας μάθω 

αξίες όπως η αγάπη για τη γνώςη ,η συνεργατικότητα ,η επιμονή, η ευγένεια, η ανθρωπιά κι άλλα 

πολλά που λέμε εμείς οι δάσκαλοι κι εσείς βαριόσαστε να μας ακούτε...Αξίες που ακούγονται περίεργα σ' αυτές τις δύσκολες εποχές της λαμογιάς, της κλεψιάς , της ανομίας των μεγάλων, που σας δίνουν το χειρότερο παράδειγμά τους. Αφήστε με να προσπαθήσω να δικαιολογηθώ για την αθλιότητα του βάρβαρου εκπαιδευτικού συστήματος, του οποίου ένα απλός διεκπεραιωτής υπήρξα, γιατί δεν μου άφηνε πολλές πρωτοβουλίες να το αμφισβητήσω και σας οδήγησα στον ανταγωνισμό, την παπαγαλία, τη βαθμοθηρία, το τσάκισμα των όποιων ταλέντων σας, την απογοήτευση και τελικά τη ματαίωση και την αποστροφή. Πόσες φορές δεν στενοχωρήθηκα που έβλεπα να χάνεστε ανάμεσα στις γραφικές παραστάσεις και τις συναρτήσεις, να με κοιτάτε σαν να μιλάω σανσκριτικά , να αποθαρρύνεστε αφού ούτε στο φροντιστήριο καταλαβαίνατε... Έφταιγε που η εφηβεία σας είναι παραδομένη στα χέρια απάνθρωπων τεχνοκρατών , που δεν έχουν κάνει τον κόπο να κατέβουν από την ασφάλεια της καλοπληρωμένης θέσης τους , να δουν τι γίνεται στη ζούγκλα του μαυροπίνακα εκεί που ζυμώνονται οι παιδικές ψυχές  για να μπουν στο κόσμο των ενηλίκων. Έφταιγε που δεν τους ενδιαφέρει να αποκτήσετε μόρφωση , αλλά να γίνετε ημιμαθή και υπάκουα γρανάζια ενός συστήματος , που θέλει τις "ελίτ" να σας εξουσιάζουν από τα ακριβά κολέγια και τα Χάρβαρντ κι εσείς να αρκείστε σε κακοπληρωμένες δουλειές ,με όλο και λιγότερα δικαιώματα και όλο και λιγότερο ελεύθερο χρόνο. Αυτά σας έλεγα  όταν μου δινόταν η ευκαιρία , και με κοιτάζατε με ολάνοιχτα μάτια, γεμάτα απορία. Μπορεί να είναι τόσο σκληρός και άδικος ο κόσμος των μεγάλων; Τότε έβαζα φρένο. Η αλήθεια πρέπει να λέγεται σε σωστές δόσεις ανακατεμένη με αισιόδοξες προοπτικές. Ναι εσείς θα αγωνιστείτε να γίνουν τα πράγματα πιο ανθρώπινα, πιο δίκαια , γιατί το αξίζετε να ζήσετε σε έναν καλύτερο κόσμο. Τον γονατισμένο Βαράνε κι εσείς δεν θα το επιτρέψετε αυτό μικρά μου ανθρωπάκια. 

"Κυρία θα σας έχουμε και του χρόνου , να μας τα λέτε αυτά; "Με ρωτούν κάποια αγόρια από το τέλος. " δεν ξέρω παιδιά μου , μάλλον όχι" Μά.  γιατί κυρία" ακούγονται τώρα πολλές φωνές. "Εμείς σας θέλουμε, σας αγαπάμε" " θα φύγω παιδιά. μου. Έχω υποβάλλει παραίτηση. Κουράστηκα ήρθε η ώρα..." Η φωνή μου σπάει. Μαζεύω τα κουράγια μου και τους βάζω να φωτογραφηθούν μαζί μου. Έτσι Ξεπερνιέται η αμηχανία των τελευταίων στιγμών , λίγο πριν χτυπήσει το κουδούνι κι απομακρυνθούν προβληματισμένα. Ξέρω πως θα είναι για λίγο μόνο. Γιατί έχουν τόσα ακόμα να κάνουν και τόσα να δουν. Μένω μόνη στην άδεια αίθουσα και τη φωτογραφίζω με το κινητό μου. Τις μέρες που έρχονται , θα τοποθετώ με τη φαντασία μου στα άδεια θρανία , άγνωστες φατσούλες που θα με κοιτάζουν αινιγματικά μέσα από την άγνωστη για μένα πραγματικότητά τους ,